Odwiedzając Festyn Kultury Antycznej „Hellas et Roma” Waszym oczom ukaże się szereg atrakcji, które zapewnią godziwą, bo związaną z edukacją rozrywkę oraz niesamowite wrażenia. Każdy zainteresowany historią starożytną znajdzie coś dla siebie, zaś wyspecjalizowana grupa odtwórców historycznych zadba o odpowiedni przekaz i atrakcyjność pokazów.
Prezentacje, jakie przygotowaliśmy w ramach Festynu, dzielą się na ekspozycje statyczne, gdzie zainteresowani mogą poznać szczegóły dotyczące konkretnych aspektów życia codziennego, jak np. historię pisma, kosmetyki i higieny ciała, czy świat rozrywek starożytnych Greków i Rzymian. Zwiedzający mogą wszystkiego dotknąć oraz przekonać się, jak wiele pracy kosztowało wykonanie chociażby małej lampki oliwnej.
Pozostałe prezentacje, takie jak pokaz walki gladiatorów, są dynamiczne, przez co niezwykle efektowne. W ich trakcie dodatkowo odbywać się będą liczne inscenizacje i zajęcia warsztatowe, które szczególnie interesują naszych najmłodszych odbiorców.
Dzięki rekonstrukcji kuchni antycznej można odbyć fascynującą podróż kulinarną w minione tysiąclecia i zakosztować zapomnianych już często potraw. Zaspokoiwszy głód, można oddać się hazardowi albo wzbogacić swą wiedzę w naszej szkole antycznej. Wielbiciele sztuki mogą spróbować swych sił w układaniu mozaik, zamówić portret lub przyjrzeć się technice ozdabiania waz…
LISTA PREZENTACJI STAŁYCH
Antyczna kuchnia – smaki i zapachy dawnych czasów
Kuchnia rzymska, chociaż należałoby powiedzieć, że również szerzej pojęta kuchnia śródziemnomorska. Dowiadujemy się, jak mogły wyglądać wystawne uczty Lukullusa, jak smakowały ciastka figowe, omlet ma miodzie i pieprzu, mięso z rusztu, jak pachniało garum. Można także porównać grill z Pompejów z używanymi współcześnie. Przede wszystkim serwowana jest duża porcja wiedzy o zwyczajach żywieniowych potomków Romulusa. Nie zabraknie także poczęstunków rodem z czasów starożytnych.
Lampki oliwne – źródło światła, nośnik ide
Stanowiły podstawę oświetlenia w domach greckich i rzymskich. Wykopaliska archeologiczne ukazały nam bogactwo ich kształtów i obecnych na nich motywów ozdobnych. Każdy mógł nabyć taką lampkę z przedstawieniem tego, co lubił: walk gladiatorów, roślin, zwierząt, scen mitologicznych. Jak wyrabiano te przedmioty można zobaczyć na stanowisku garncarza. Warto dodać, że z lampek czasem wróżono imię dziecka.
i
Warsztat szewski – buty i wyroby skórzane
Jakie buty nosił Kaligula? W czym chodzili niewolnicy, a w czym Sokrates? Komu cesarze pozwalali nosić czerwone trzewiki? Dlaczego mało kto chciał się żenić z córką garbarza? Odpowiedzi na te i inne pytania należy szukać przy stanowisku kaletnika, który prezentuje różne typy butów, zarówno męskich jak i damskich, oraz narzędzia do obróbki skóry.
Gry planszowe – ludyczne aspekty świata starożytnego
Amatorzy gry w warcaby będą mogli nauczyć się gry logicznej o nazwie Młynek. Obok niej zostaną zaprezentowane także inne plansze do gier o wdzięcznych nazwach jak Senet, Latrunculi, Tryk trak czy iście Królewska gra z Ur, w którą zwykli grywać starożytni Sumerowie i Egipcjanie. Zwolennicy rozrywek zręcznościowych mogą spróbować swoich sił w różnych odmianach gier skórzaną piłką, a żądni emocji poznają, ile wrażeń dostarczała hazardowa gra w kości. To oczywiście tylko niektóre z przygotowywanych zabaw.
Sztuka antyczna – świat antycznych wyobrażeń
Malarstwo wazowe i dwa przodujące w nim style – czarno i czerwono figurowy – to symbole nieodłącznie kojarzone ze starożytną Grecją. Jakimi technikami zdobiono wazy? Jakie były najpopularniejsze motywy zdobnicze? Dlaczego owe wazy można traktować jako doskonałe źródło do badania historii? Na te oraz inne pytania odpowiedzi można poznać przy stanowisku zasobnym w liczne rękodzieła, takie jak wazy, portrety rzymskich dostojników malowane techniką temperową oraz malarstwo sztalugowe. Ponadto istnieje możliwość wypróbowania swych umiejętności artystycznych przy tworzeniu fresków.
Mozaiki – codzienność zastygła w kamiennych drobinach
Zamożni Rzymianie zwykli ozdabiać swe wille mozaikami. Jak je układano, z jakich elementów, jakie motywy były najbardziej popularne? Na te i inne pytania odpowiedzi można będzie znaleźć próbując swych sił przy układaniu mozaiki. Zadanie to, wbrew pozorom, wcale nie jest łatwe, lecz efekt końcowy wart jest całego zachodu. Jest to także znakomita rozrywka dla najmłodszych uczestników pokazów.
Kosmetyka antyczna – sekrety piękna według starożytnych
Kobiety od zawsze chciały pięknie wyglądać, by podobać się mężczyznom i wzbudzać zazdrość wśród innych kobiet. Tylko jak dbać o ciało bez użycia współczesnych kosmetyków? Otóż należy wiedzieć, że dziś do produkcji kremów wykorzystuje się wiedzę i wyciągi z roślin znanych starożytnym Egipcjanom, bowiem właśnie nad Nilem kosmetyka i kult zadbanego ciała miały swe początki. Profesjonalnych odpowiedzi na wszelkie pytania udzieli kosmetyczka, a wszystkiego dopełni słodka woń robionych na bazie olejków i owoców perfum, którymi tak sowicie oblewały się arystokratki.
Muzyka – w świecie starożytnych dźwięków
Lira nieodmiennie kojarzy się z antyczną Grecją, a jej melodyjny dźwięk przywołuje odległe czasy, w których muzyka towarzyszyła każdej codziennej czynności. Stąd wykonanie owej liry rozpoczęło serię naszych rekonstrukcji antycznych instrumentów muzycznych. Dodatkowo program zawiera prezentację innych rekonstrukcji instrumentów, takich jak fletnie pana, sistra, instrumenty dęte czy perkusyjne. Każdy z nich posiada swój niepowtarzalny dźwięk, a melodia z niego wydobyta niesie z sobą równie fascynującą historię.
Pisma starożytności – sztuka uwieczniania słowa
Podczas antycznej lekcji uczniowie będą mieli okazję zapoznać się ze sposobem prowadzenia zajęć przez starożytnych nauczycieli oraz usłyszeć o ówcześnie nauczanych przedmiotach. Warto również zobaczyć jak wyglądały starożytne przybory szkolne, czyli woskowa tabliczka i styllus, których dzisiejszymi odpowiednikami są zeszyt i długopis. Zwiedzający mogą zapoznać się z podstawami języka greckiego, alfabetem egipskim, posłuchać o najsłynniejszych filozofach starożytności oraz zobaczyć takie materiały pisarskie, jak papirus, pergamin czy glina ozdobiona misternie odciśniętymi klinami.
Sport antyczny i łucznictwo – dyscyplina ducha i ciała
Sport, mający swe korzenie w Grecji, znalazł swe najpełniejsze uzewnętrznienie w antycznych igrzyskach. Zawodnicy biorący w nich udział używali zaskakujących dla nas rekwizytów: halterów przy skoku w dal, rzemiennych rękawic czy skrobaczek po walkach zapaśniczych. Będzie je można zobaczyć, a przy okazji spróbować swych sił w trudnym rzucie kamiennym dyskiem. Specjalny tor rozstawiony w zielonym zagajniku da możliwość sprawdzenia się w strzelaniu z łuku.
Tkactwo – i szata zdobi człowieka
O tym, jak była sporządzana tkanina, będzie można dowiedzieć się na stanowisku tkackim podczas pokazu z użyciem zrekonstruowanego antycznego krosna pionowego. Każdy będzie miał także okazję spróbować wykonać prostą krajkę.
LISTA PREZENTACJI DYNAMICZNYCH
Lektyka – ekskluzywny antyczny transport
Za drobną opłatą będzie można przekonać się, na ile wygodnym środkiem lokomocji była lektyka – przedmiot luksusu, którym tak chętnie podróżowali nobliwi Rzymianie.
Legioniści rzymscy – zawodowi żołnierze starożytności
Stanowili podstawę sukcesów militarnych Rzymu. Dzięki zrekonstruowanemu uzbrojeniu legionistów z pierwszych wieków cesarstwa wszyscy zainteresowani mogą przekonać się, z jakich elementów składał się ekwipunek tych najsłynniejszych antycznych żołnierzy.
Stowarzyszenie „Hellas et Roma” jest częścią projektu Legio XXI Rapax, którego nadrzędnym celem jest wskrzeszenie legionu armii rzymskiej z I wieku n.e. Poprzez możliwie jak najdokładniejsze zrekonstruowanie wyposażenia rzymskich żołnierzy tego okresu, począwszy od obuwia przez ubiór, a na uzbrojeniu skończywszy, oraz dzięki dziesiątkom godzin spędzonych na ćwiczeniu musztry, grupa pasjonatów z Polski, Niemiec oraz Węgier jest w stanie ukazać realia funkcjonowania armii rzymskiej.
Gladiatorzy – bogowie rzymskich aren
Poddani specjalnemu treningowi, pogardzani i uwielbiani jednocześnie, wywołujący skrajne emocje. Dzięki rekonstrukcji uzbrojenia tych wojowników aren świata starożytnego oraz szkole gladiatorskiej Ludus Magnus każdy będzie miał okazje przymierzyć ekwipunek gladiatorski i odbyć trening pod okiem lanisty (trenera).
Zwiedzający będą mogli zapoznać się z aktualnym stanem badań historycznych w tej dziedzinie. Czy każda walka musiała kończyć się śmiercią gladiatora? Kto mógł zostać gladiatorem? Co jedli? Czy kobiety walczyły na arenie? O wojownikach świata antycznego opowiedzą dwaj gladiatorzy odtwarzający murmilla i retiariusa.
„Projekt Gladiator” to jedna z najambitniejszych inicjatyw Stowarzyszenia, a zarazem pionierski projekt w skali kraju.
Hoplici – „ludzie z brązu” na polu bitwy
Armia grecka budziła podziw w świecie antycznym. Nawet zaprawieni w bojach Rzymianie z uznaniem wyrażali się o umiejętnościach greckich wojowników. Celem projektu jest odtworzenie oddziału hoplickiego z V wieku p.n.e. w pełnym uzbrojeniu. Projekt obecnie obejmuje prezentację najbardziej typowego uzbrojenia hoplitów, jak hełm koryncki, aspis (tarcza) czy kopis (miecz grecki).
Gdy Cesarstwo Rzymskie święciło triumfy na południu i zachodzie Europy, na terenach położonych na północ od limesu żyły ludy posiadające własną kulturę, z której Rzymianie wiele zaczerpnęli. Przy współpracy z grupami zajmującymi się rekonstrukcją kultury Celtów oraz Germanów z I wieku p.n.e. oraz I i II wieku n.e. przedstawimy jak wyglądała ówczesna rzeczywistość w tej części Europy. Zwiedzający mogą m.in. zobaczyć prezentowany w zgodzie z aktualnym stanem wiedzy obraz życia codziennego mieszkańców ziem polskich w pierwszych wiekach naszej ery. W pokazach wykorzystywane są stroje, ozdoby z bursztynu, kamienia i szkła, przybory toaletowe, takie jak grzebienie, naczynia gliniane i drewniane. Ważnym elementem prezentowanych kultur jest również broń (repliki tarcz, mieczy, włóczni i oszczepów). W improwizowanych zbrojnych starciach z legionistami zaprezentujemy możliwości bojowe ludów północnej Europy w okresie antyku. Przedstawiamy również ich osiągnięcia w zakresie rzemiosła. Zwiedzający będą mieli sposobność brać udział w warsztatach tkania na krośnie pionowym oraz wytwarzania dziegciu metodą naczyniową. Mennictwo, kowalstwo oraz solarstwo to dodatkowe atrakcję, o których opowiedzą specjaliści ze stowarzyszenia „Celtica”.
Teatr antyczny – historia opowiedziana ze sceny
To nie tylko Antygona z lekcji licealnych. Starożytni, tak jak i my, lubili także żarty sytuacyjne, gagi i nieprzyzwoite dwuznaczności. Jakie sztuki wystawiano w czasach Sokratesa, a jakie w cesarskim Rzymie? Czy przedstawienia odbywały się tylko w murowanych, ogromnych teatrach? Po czym poznać, kogo gra aktor i jakie znaczenie symboliczne ma jego kostium? Co miały przedstawiać gesty wykonywane na scenie przez aktorów i mówców? Odpowiedzi na te pytania udzielą profesjonalni „aktorzy” rodem z czasów starożytnych.
INSCENIZACJE
Oprócz pokazów edukacyjnych/rzemieślniczych nasza oferta obejmuje też szereg inscenizacji, które w znaczący sposób przyczynią się do zwiększenia atrakcyjności widowiska. Prezentacje będą odbywać się w 3-godzinnych cyklach, powtarzalnych 3 razy podczas każdego dnia imprezy.
Pokaz walk gladiatorskich
Pokazy walk nie służą jedynie uciesze oglądających, ale mają też maksymalnie przybliżyć widzom historyczne realia rzeczywistych starć na arenie amfiteatru. Dlatego towarzyszą im objaśnienia podstawowych terminów i zjawisk związanych z gladiaturą oraz igrzyskami (nie tylko w sferze technicznej, ale też społecznej czy religijnej). Projekt realizuje kilkanaście osób wyposażonych w dokładnie zrekonstruowany sprzęt kilku typów gladiatorów: myrmillona, retiariusa, thraexa i hoplomacha (w planach jest też odtwarzanie dimachaireusa i paegniarii).
Pokazy uzbrojenia oraz musztry legionowej
Dynamiczna prezentacja świetnie wyszkolonej armii rzymskiej, która zaprezentuje formacje zbrojne, w tym charakterystycznego „żółwia”, to doskonała okazja do zapoznania się z zasadami funkcjonowania wojska, które przez kilka wieków budziło strach wśród wrogów imperium. Pokaz podzielony jest na dwie części. W pierwszej omawiane są elementy ubioru, uzbrojenia oraz wyposażenia osobistego legionisty rzymskiego. Druga to pokaz musztry wykonywanej na komendy w języku łacińskim. Restaurowana wymowa łacińskich słów, w połączeniu z wiernym znaleziskom archeologicznym wyposażeniem legionisty oraz wyszkoleniem rekonstruktorów zapewnia widowisko, które na długo zapadnie w pamięć wszystkim widzom.
Konny pokaz kaskaderski
Pokaz sprawności bojowej turmy legionu XXI połączony z elementami kaskaderskimi, to widowisko zapierające dech w piersiach, które z pewnością wywrze na wszystkich odpowiednie wrażenie. O wysoką wartość pokazów zadbają jeźdźcy z Polskiej Rewii Konnej, którzy podczas prezentacji będą jeździć na koniach oporządzonych w sposób, w jaki to czynili starożytni.
Przedstawienia teatralne
To nic innego, jak odtwarzanie starożytnej sztuki scenicznej za pomocą archeologii eksperymentalnej. Pragniemy pokazać sztuki teatralne tak, jak odbierali je Grecy i Rzymianie- skupiamy się nie tylko na samej treści utworu, ale przede wszystkim na części materialnej, starając się odpowiedzieć na pytania o wpływ fizycznych ograniczeń aktora (takich jak krępujące kostiumy, maski czy brak sprzętu nagłaśniającego) na interakcję z publicznością i konstrukcję sztuk.
Sekcja teatralna liczy ok. 10 osób. Na obecnym etapie wystawiamy fragmenty komedii rzymskiej Plauta (Żołnierz Samochwał, Amfitrion) oraz greckiej Arystofanes (Osy). W najbliższej przyszłości zajmiemy się także dramatem i tragedią grecką.
Targ niewolników – ludzkie życie na sprzedaż
Niewolnicy stanowili podstawę funkcjonowania gospodarki imperium rzymskiego. Spotkać ich można było w miejscach publicznych, jak i w domach dostojników. Dowiedz się jak mógł wyglądać targ niewolników, co decydowało o ich wartości. Czy niewolnik zawsze cierpiał niedolę?
Sceny dotyczące życia codziennego starożytnych Greków i Rzymian
Prezentacja na przykład zaślubin znakomicie oddaje charakter rzymskich obrzędów, które wbrew powszechnemu mniemaniu mają wiele wspólnego ze współcześnie znanymi ceremoniami. Nieco anegdotyczne potraktowanie historii sprawi, że forma prezentacji stanie się niezwykle przystępna i zostanie na długo zapamiętana.
